Przejdź do głównej zawartości

Piastówny i żony Piastów, czyli o uroczych praPolkach

Historia jest rodzaju żeńskiego, więc nie ma co się zżymać, kiedy mówi się o istotnej roli kobiet w dziejach ludzkości. Owszem, do dziś uczymy się o Ramzesach, Nabuchodonozorach i innych Juliuszach, a także Bolesławach, Kazimierzach czy Władysławach. Dzięki zmianie kierunku z męskiego na żeński, za sprawą m.in. krytyki feministycznej, badacze coraz częściej i lepiej piszą o pomijanym do tej pory zagadnieniu. Dziś rozpoczynam tematykę feministyczną książką Żylińskiej o pierwszych polskich księżniczkach i królewnach.

Jadwiga Żylińska, Piastówny i żony Piastów

Książka, choć wydana w latach sześćdziesiątych, stanowi również i dziś ciekawą pozycję czytelniczą, nie tylko dla miłośników archeologii czy fanów biografii, ale też dla tych, którzy lubią ciekawe historie, także i te ze szczyptą romansów, po prostu. Opowieść o wielkich i wpływowych kobietach z początku dziejów państwa polskiego zaczyna się, oczywiście, od legendarnej Rzepki. Wspominana była już przez Galla Anonima w jego Kronice Polskiej. Ale co można więcej o niej  powiedzieć na podstawie relacji Galla czy kierując się wiedzą archeologiczną, o tym przeczytacie sami.
Kolejną ciekawą i wpływową Polką była Adelajda - siostra Mieszka I. Większość informacji na jej temat to głównie domniemania, maleńkie kawałki informacji wyciągnięte z kronik europejskich dworów. Ale co wiemy o niej na pewno, a co włożymy między bajki? Przeczytajcie sami.
Nie mogło i tu zabraknąć szkicu o żonie Mieszka I- czeskiej Dąbrówce.Czy znajdziecie tu potwierdzenia tych wszystkich "rewelacji" o jej stanie panieńskim, wyglądzie i afekcie samego polskiego księcia? Tak, ale... na pewno miała swoje zasady, jednak jako księżniczka umiała je "zmodyfikować" na potrzeby polityki męża.
Niewątpliwie ciekawą bohaterką starodawnych dziejów była Sygryda Storrada, córka Mieszka I, zwana też Świętosławą. Zrobiła ona niesamowitą karierą, sadzając siebie i swoich potomków na tronie... o tym przeczytajcie sami, również w powieści "Harda" Elżbiety Cherezińskiej.

Czytając książkę "Piastówny i żony Piastów" można naprawdę zmienić swoje zapatrzenie na przeszłość Polski. Jeśli komuś nasze początki kojarzyły się z odstawaniem od kultury zachodniej Europy, z zacofaniem, to po lekturze tych szkiców można, czy wręcz trzeba, zmienić zdanie. Polki zasiadały na tronach wielu europejskich tronów, szerzyły chrześcijaństwo, realizowały politykę własną i swoich ojców, braci, mężów. Jedne doczekały się legend, inne doczekały się... hagiografii. W każdym razie jest to książka barwna, niepozbawiona źródeł historycznych, informacji archeologicznych i domniemań, które ubarwiają biografie zapomnianych, ale ciekawych i bardzo kobiecych pra...prababek.

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

Sienkiewicz - celebryta i pięć razy Maria

Henryk Sienkiewicz zawsze podobał się kobietom i on wybierał te szczególnie piękne i urocze. Pierwszą była Maria Keller, z którą już prawie miał się ożenić, gdyby nie zbytnia szczerość w listach. Niepotrzebnie Sienkiewicz użalał się bogatej narzeczonej, że skąpi sobie w uzdrowisku w Ostendzie. Rodzice Kellerówny obawiali się, że przyszły zięć - bez porządnego fachu - nie zdoła utrzymać córki. Więc dostał pierwszego kosza. Po powrocie z Ameryki Sienkiewicz nie umiał usiedzieć na miejscu. Warszawa mu obrzydła, a ponieważ końskim zdrowiem też się nie cieszył, miał usprawiedliwienie. We Włoszech - druga ojczyzna - spotkał rodzinę Szetkiewiczów z córką Marią. Podchody trwały około roku. Obawy rodziców te same - brak stałej posady, brak pieniędzy. Pomocni okazali się przyjaciele, zwłaszcza Godlewscy, którzy „wychodzili” Sienkiewiczowi piękną i uroczą żonę. Małżonkowie uzupełniali się idealnie, rozumieli się wspaniale. Marynia, która też przejawiała talenty literackie, była surow...

Pomysł na kreatywne lekcje biblioteczne

Czołem! Dzisiaj nie będzie czystej recenzji książki. Będzie pomysł na zajęcia biblioteczne. Kilka lat temu dowiedziałam się od uczniów o pierwszym (?) polskim gamebooku. Zaczęłam szperać w internetach co to jest gamebook - sprawa okazała się banalnie prosta. Gamebook to rodzaj książki, który pozwala czytelnikowi utożsamić się z bohaterem i kierować akcją. Każdy paragraf daje kilka alternatyw. Co daje to uczniowi? Uczy się dokonywać wyborów, analizując sytuację. Ostatnio na zastępstwach zapoznaję uczniów z historią Janka, małego powstańca. Gamebook autorstwa Macieja Słomczyńskiego i Beniamina Muszyńskiego odznacza się zawrotną akcją i dość trudnymi wyborami - pozostać człowiekiem czy służba "żołnierska"? Uczniowie wczuli się w postać młodego Zawiszaka i udało im się tak pokierować jego losami - żywo przy tym dyskutując - że doszedł do finału żywy, choć nieco poobijany. Sami byli zaskoczeni, jak bardzo dali się "wkręcić" w powstańcze klimaty. Mieli tylko jedn...

Siostrzana miłość w baśniowej scenerii i legendarnym czasie

Juliusz Słowacki, Balladyna Jak zachęcić uczniów do czytania tekstów kompletnie im obcych? Zwłaszcza tak zawiłych jak "Balladyna" Słowackiego... Sprawa wydaje się z góry przegrana, ale... "Balladyna" jest dobrym przykładem literatury fantastycznej (tak jest!), a także dotyczy problemu siostrzanej miłości/zazdrości. Ta uczennica, która ma siostrę, "Balladynę" powinna dobrze zrozumieć. Utwór ten napisał Juliusz Słowacki, autor dość trudnych liryków, poematów, dramatów. Trudność ta polega głównie na zawiłym języku naszpikowanym metaforami, symbolami, dowcipem, który w obecnych czasach nie musi być koniecznie zrozumiały. Niemniej, "Balladynę" - jeśli przerobi się ją na współczesny grunt - zaczyna się doceniać, zwłaszcza za wykreowanie głównej bohaterki, nie do końca typowego szwarccharakteru. Od czego zacząć? Słowacki, swoją wielką tragedię, stanowiącą część kronik historycznych Polski, umieszcza w odległych czasach. Tropem jest obecno...